Michaj Burano (wł. Wasil Michaj, pseud. także pseud. także John Mike Arlow, Michael Mihaj, Steve Luca), ur. 29.10.1944 r. w Taszkiencie, w szczepie Cyganów Lovari – wokalista, kompozytor, gwiazda bigbitu (członek zespołów Rhythm And Blues, Czerwono-Czarni, Niebiesko-Czarni, lider Burano And Leske Rom), także autor tekstów piosenek i aktor.
Występy na scenie zaczął w wieku 6 lat, w prowadzonym przez ojca Zespole Pieśni i Tańca Cyganów Mołdawskich. Podczas trasy koncertowej po Polsce w 1952 r. rodzina postanowiła osiedlić się w Lublinie. W lipcu 1959 r. rozpoczął występy z pierwszą grupą rock and rollową Rhythm And Blues, przyjmując wymyślony przez Franciszka Walickiego pseudonim Burano (po cygańsku „burza”). W 1960 r. wystąpił w filmie „Nikt mnie nie woła” (reż. Kazimierz Kutz), a 3 lata później również w filmie wojennym „Ranny w lesie” (reż. Janusz Nasfeter), gdzie wcielił się w postać Strzelca „Apollo”. W tym samym roku Burano został jednym z solistów zespołu Czerwono-Czarni, z którym nagrał dwie EP-ki (1962 i 1963 r.) i wylansował kilka przebojów (m.in. „Lucille” z repertuaru Little Richarda). W związku ze zorganizowanymi w grudniu 1963 r. występami w paryskiej „Olimpii” dołączył wraz z Heleną Majdaniec do składu Niebiesko-Czarnych. Szybko uzyskał status niekwestionowanej gwiazdy zespołu – obok Czesława Niemena, podtrzymany m.in. przez okolicznościowy koncert w Sopocie (lipiec 1964 r.), poświęcony piątej rocznicy rozpoczęcia kariery przez Burano. Z tego okresu pochodzą m.in. „Dom wschodzącego słońca (House Of The Rising Sun)„, „Ja po tobie nie płaczę„, „Słuchajcie dziewczęta„. Z grupą nagrał dwie „czwórki” (1964 i 1965 r.), a na pierwszym longplayu Niebiesko-Czarnych „Niebiesko-Czarni” z 1966 r. umieścił jedną piosenkę – „Zostały mi tylko twoje listy (Love Letters)„. W tym czasie drogi zespołu i Burano zaczęły się rozchodzić – ostatnim sukcesem pod szyldem Niebiesko-Czarnych, z którym występował m.in. podczas koncertów na Węgrzech (1965, 1966) i Jugosławii (1966) było zdobycie w listopadzie 1966 r. statuetki „Srebrnego Gronostaja” na IV Międzynarodowym Festiwalu Variete w Rennes (Francja). Niedługo potem wyjechał do Paryża, gdzie jako Steve Luca podpisał 5-letni kontrakt z wytwórnią RCA. Koncertował z gwiazdami francuskiej piosenki, m. in. Mireille Mathieu i Gilbertem Becaud. Występował także w programach rozrywkowych telewizji francuskiej i włoskiej.
W marcu 1968 r. wrócił do Polski i rozpoczął w Warszawie 3-miesięczne próby z zespołem, którą nazwał Burano And Leske Rom (Burano i Jego Cyganie). Zespół zadebiutował 30 maja 1968 r. w Zabrzu, a wkrótce dokonał nagrań radiowych dla Młodzieżowego Studia „Rytm”. Fragment sesji zarejestrowała Polska Kronika Filmowa. Zespół, w dość płynnym składzie, grupował wielu znakomitych muzyków ze znanych w tym okresie grup muzycznych: Mirosław Męczyński (eks Pięciu) – g, Wiesław Wilczkiewicz (eks Dżamble) – g, Janusz Zieliński (eks Breakout) – bg, Andrzej Ibek (eks Dżamble) – pno, org, Tadeusz Danielewicz – sax, Zbigniew Irzeński (eks zesp. Henryka Witka) – sax, Bogusław Kot-Mazurkiewicz (eks Playing Family) – tp, Benedykt Radecki (eks Dżamble) – dr, Aleksander Bem (eks Pięciu) – dr oraz Grzegorz Byczkowski – acg. Zespół nagrał utwory dla Studia Rytm, jednak twórczość grupy pozostała praktycznie nie zauważona w kraju (najważniejszy utwór – „Całe niebo w ogniu„) – koncepcje artystyczne lidera nie odbiegały specjalnie od tego, co prezentowali krajowi wykonawcy zorientowani na tzw. Memphis Sound (Czesław Niemen i Akwarele, Stan Borys i Bizony).
Po wyjeździe nad Sekwanę M. Burano jako John Mike Arlow podpisał nowy kontrakt nagraniowy z wytwórnią Barclay. Wkrótce wylansował pierwsze przeboje, m. in. „My Sweet Angel” (utworem tym podbił publiczność we Francji), „Go Ami Go„, „My Obsession‚, „Smile Your Tears Away„, „Bessie” i „Geloso„. W 1970 r. śpiewał podczas targów Midem w Cannes. Rok później koncertował w duecie John And Morgan, a w 1972 r. wystąpił jako reprezentant… Włoch na „Tokyo Music Festival”, gdzie zdobył jedną z nagród za piosenkę „Melancholia„. Regularnie występował i komponował nowe utwory. Z tego okresu pochodziły przeboje „Good Time Girl” (z grupą Burano And His Gypsy Caravan), „Pardonne Moi” i „Simone„. W 1975 r. J. M. Arlow przeniósł się z Paryża do Los Angeles, gdzie założył własną wytwórnię płytową Arlow Land. Nawiązał współpracę z tamtejszymi autorami tekstów, m.in. z Patrycją Forrest i Barrym Masonem. Komponował piosenki, muzykę filmową, koncertował w krajach Bliskiego i Dalekiego Wschodu, Afryki i obu Ameryk.
W 1975 r. wrócił też na krótko do Polski. 1978 r. sformował w kraju nowy zespół cygański dla potrzeb nie ukończonego filmu TV „Song o Michaju Burano„. Polskiej publiczności zaprezentował się podczas „Old Rock Meeting” w Sopocie (11-12.07.1986). Artysta wystąpił wtedy z polsko-szwedzkim zespołem John Mike Arlow Group w składzie: M. Burano – voc, Per Ake Tessem – g, Andre Idzikowski – g, Wit Michaj – g, Henrik Lindstrom – bg, Helene Sjoberg – keyb, Helene Sjoberg – dr, Przemysław Gwoździowski – sax.
Źródło: Wolański R., Leksykon Polskiej Muzyki Rozrywkowej, Warszawa 1995, Agencja Wydawnicza MOREX, ISBN 83-86848-05-7.